قبل از ورود به مبحث تخصصی پایگاه داده با یک مثال ساده میخواهیم ببینیم پایگاه داده چیست؟

فکر کنید شما قرار است لیستی از اقوام و دوستانتان به همراه شماره تلفن، آدرس ها، ایمیل و هر اطلاعات دیگری که از یک فرد نیاز دارید داشته باشید در گذشته که تکنولوژی خیلی پیشرفته نبود این اطلاعات را در کاغذ یادداشت میکردید بعدها دفترچه تلفن ها آمدند که یک ساختار، ترتیب و جدول داشت و دسترسی شما برای پیدا کردن اطلاعات هر فرد بعد از یک زمان را ساده تر میکرد. بعدترها با وجود تلفن های همراه این اطلاعات دیگر در دفترچه تلفن موبایل ما ذخیره میشد بطور کلی در دنیای تکنولوژی هر روزه اطلاعات زیادی در حال جابجایی و یا ذخیره سازی توسط همه ی افراد است، این اطلاعات یک ساختار قاعده مند برای ذخیره نیاز دارند تا هر زمانی که احتیاج داشتیم با یک سرچ ساده بتوانیم به آنها دسترسی داشته باشیم.

در واقع ما برای نگهداری داده‌ها نیاز به فضایی داریم که به‌ آن دیتابیس یا پایگاه داده می گوییم.

به عنوان مثالی دیگر می‌توانید نرم‌افزارهای سفارش آنلاین غذا را درنظر بگیرید. این اپ‌ها لیستی از رستوران‌ها و فست‌فودهای اطراف محل زندگی شما را همراه با لیست غذا و قیمتشان به شما ارائه می‌دهند.همه ی این اطلاعات را می‌توانید در دیتابیس نگه‌داری کنید.

پایگاه داده یا بانک اطلاعاتی

پایگاه داده یا همان دیتابیس (بانک اطلاعاتی) در لغت به معنای مجموعه داده‌ها شناخته می‌شود و به بیان ساده، یک مجموعه از داده‌ها هستند که در کامپیوتر ذخیره می‌شوند و توسط ابزارهای مربوط به خودشان به راحتی در دسترس، کنترل و بروزرسانی هستند. یک دیتابیس یا پایگاه داده، می‌تواند شامل یک یا چند جدول باشد و هر جدول هم می‌تواند شامل ستون‌ها و سطرهای مختلف باشد که اطلاعات را بصورت سازماندهی شده نگه‌داری می‌کند.

انواع پایگاه داده

بانک های اطلاعاتی انواع مختلفی دارند که با توجه به نیازی که وجود دارد، باید انتخاب کنید که کدام یک به درد کار شما می‌خورد. در ادامۀ با انواع پایگاه داده آشنا می‌شویم.

• پایگاه داده رابطه‌ای
• پایگاه داده شی‌گرا
• پایگاه داده توزیع‌شده
• پایگاه داده NoSQL
• پایگاه داده ابری
• و …

پایگاه داده رابطه ای

پایگاه داده رابطه‌ای بر مبنای دو اصطلاح با نام‌های (Instance) و  (شِما | Schema) طراحی شده است. این نوع پایگاه داده روابط پایگاه داده را به صورت جداول تعریف می‌کند که سطرها یا ستون‌هایی دارد. از سوی دیگر، الگو یا همان اسکیما در پایگاه داده رابطه‌ای، تعیین کننده مواردی مانند نام رابطه، نوع هر ستون و سایر موارد مرتبط با ساختار آن است.

پایگاه داده شی گرا

در این نوع پایگاه داده، داده ها بصورت شی ذخیره می شوند و هر شی میتواند ویژگی هایی را داشته باشد.

پایگاه داده توزیع‌شده

در این بانک اطلاعاتی داده در یک مکان قرار ندارند بلکه در جاهای مختلفی توزیع شده اند اما برای کاربر بعنوان یک پایگاه داده ای منفرد و مستقل شناخته می شود. این نوع پایگاه داده مزایای بسیاری از قبیل کاهش هزینه ها، قدرت پردازش بیشتر، قابلیت توسعه، از بین بردن اتکا به یک دستگاه سرور را دارد.

پایگاه داده NoSQL

در این نوع پایگاه داده بر خلاف پایگاه داده های رابطه ای هیچ نوع رابطه ای وجود ندارد و اغلب برای بیگ دیتا یا کلان دیتاها استفاده می شود. در واقع محدودیت های مربوط به پایگاه داده های رابطه ای باعث شد تا این نوع پایگاه داده بوجود بیاید که میتوان آن را جایگزین پایگاه داده های رابطه ای در بیگ دیتاها دانست.

پایگاه داده ابری

دیتابیس ابری پایگاه داده‌ای است که برای چنین محیط مجازی بهینه شده یا ساخته شده است. مزایای زیادی برای پایگاه داده ابری وجود دارد که برخــی از آنها می‌توانند هزینه ذخیره سازی و پهنای باند را پرداخت کنند. همچنین مقیاس‌پذیری را در صورت تقاضا همراه با در دسترس بودن بالا ارائه می‌دهد.

سیستم مدیریت پایگاه داده (DBMS) چیست؟

سیستم مدیریت پایگاه داده ها نرم افزارهایی هستند که کاربر را قادر می سازد که بر روی دیتابیس ها دست به تغییر بزند.DBMS پل ارتباطی میان پایگاه داده، کاربر و اپلیکیشن است که وظیفه دارد ارتباط و تعامل میان این اجزا را آسان سازد.

ملیحه ایزی

«ملیحه ایزی»، فارغ‌التحصیل مقطع کارشناسی ارشد مهندسی کامپیوتر، گرایش نرم افزار است.